January 2023

Experiment: The reaction of magnesium with steam

By |2022-09-15T12:39:38+02:00January 24th, 2023|Notes, O Level Shona Notes, Ordinary Level Notes|

Magnesium reacts with steam Magnesium reacts with steam ZIMSEC O Level Combined Science Notes: Experiment: The reaction of metals and water

Aim: To investigate and observe the reaction of magnesium and water

Materials:  magnesium ribbon, hard glass test tube, water, sand, 2 burners, short glass tube, splint, clamp stand

Method

  1. Set up the apparatus as shown […]
Comments Off on Experiment: The reaction of magnesium with steam

Mazita Part 2: Mipanda yawo

By |2022-09-15T12:45:18+02:00January 24th, 2023|O Level Shona Notes, Shona Grammer|

notebook_8

Mipanda yemazita (Noun classes)

Mupanda 1

Munowanikwa mazita anechekuita nevanhu. Chivakashure ndi /mu-/ kana /mw-/ sokuti

murume                                      mu-                     +               […]

Comments Off on Mazita Part 2: Mipanda yawo

Chiverengo (Enumerator)

By |2022-09-15T12:45:23+02:00January 24th, 2023|O Level Shona Notes, Shona Grammer|

notebook_8

Chiverengo(Enumerator)

Zvirengo inzwi rinoshandiswa kudaidza manzwi eChiShona anoburitsa pfungwa yekuverenga tichikoshesa kubuditsa uwandu wechizita chirikutsangangurwa chacho sokuti:

Mumwe murume akarohwa nezuro.

Chinhunyi chakabiwa chacho?

Maumbirwo echiverengo.

Chiverengo chakaumbwa nechivakashure chechiverengo + dzitsi rechiverengo sokuti.

chi-                  +             -mwe                 […]

Comments Off on Chiverengo (Enumerator)

Chisarudzi/ Chin’an’anuri (Selector)

By |2022-09-15T12:45:22+02:00January 24th, 2023|O Level Shona Notes, Shona Grammer|

notebook_10

Chisarudzi/Chin’an’anuri (Selector)

Zvidudziramazita zvinoburitsa pfungwa yokusarudza kana kun’an’anura zvinhu kubva pane zvimwe:

Gore rino kune nzara.

Murume uye ave kupenga.

Murume upi vaurikutaura?

Madzitsi echisarudzi

a) /-no/ Dzitsi iri rinoburitsa pfungwa yokuva pedyo kana kukomberedza.

Dunhu rino rakabudirira chaizvo.

Svondo rino tirikusangana kwaMutare.

b) /-ye/ kana /-ya/ Dzitsi iri rinobuditsa pfungwa dzechinhu chambotaurwa asi chisiri kuonekwa. Chinhu chacho chinenge chichizivikanwa nevanhu vari kutaura.

Murume uya/uye anenharo.

Comments Off on Chisarudzi/ Chin’an’anuri (Selector)

Chiitopauro, Chidudziramuiti / muitirwi (relative)

By |2022-09-15T12:45:21+02:00January 24th, 2023|O Level Shona Notes, Shona Grammer|

leather_notebook

Chiitopauro/Chidudziramuiti/muitirwi (Relative)

Chinodudzira muiti wechinhu. Chinobotanidza mazita chichipa pfungwa yerupawo zvinoita kuti chishande serupawo. Heinoi mienzaniso

Chingwa chakachena chinodhura.

Munhu akapfupika ane hasha.

Murume vandakaona ndiTaurai.

 Maumbirwo

a) Chitaridzamuitirwi + chitaridzamuiti + chiratidzanguva + mudzi wechiito+ nzvovera yekupedzisira

wa- + -nd- +aka- +-on- +-a

ra- + nd- + -aka- + -vereng- + -a

b) Chitaridzamuiti+ chiratidzanguva+ […]

Comments Off on Chiitopauro, Chidudziramuiti / muitirwi (relative)

Chiratidzanguva (tense sign)

By |2022-09-15T12:45:21+02:00January 24th, 2023|O Level Shona Notes, Shona Grammer|

notebook_red

Chiratidzanguva (Tense sign)

Zviito zvinoitika nenguva sokuti arikuba zinoreva kuti chiitiko ichi chekuba chirikutoitika panguva iyoyo tichizvisiyanisa nokuti akaba kana kuti achaba. Kunewo zviito zvisinga nguva mazviri:

Zviito zvinemadonzvo anoti: rekutuma (imperative mood), rekuita (infinitive mood) nerekurudziro ( hortative mood). Heinoi mienzaniso:

kutamba (rekuita)

ngatidyei (kurudziro)

iba (rekutuma)

Pazviito zvinenguva mazviri chiratidzanguva chinobatanidzwa […]

Comments Off on Chiratidzanguva (tense sign)

Chiito (Verb)

By |2022-09-15T12:45:17+02:00January 24th, 2023|O Level Shona Notes, Shona Grammer|

notebook_open

Chiito (Verb)

Zviito manzwi anobuditsa pfungwa yekuita sokuti:

kusvetuka, kuba, kumhanya, kutora, batsiranai, tauriranai, usarambe.

Kune mhando dzezviito dzakati wandei muChishona asi mhando dzose idzi dzakafanana pakuumbwa kwadzo nekuti dzine mudzi.

Maumbirwo ezviito

Zvivakashure-        + mudzi (vamwe vanyori vanouti dzitsi)           +       […]

Comments Off on Chiito (Verb)

Kuumbwa kwemibvunzo paChishona

By |2022-09-15T12:41:47+02:00January 24th, 2023|Notes, O Level Shona Notes, Ordinary Level Notes, Shona Grammer|

Image credit contest-corner.com Image credit contest-corner.com ZIMSEC O Level Shona Notes: Kuumbwa kwemibvunzo paChishona

  • Kunenzira dzakati wandei dzinoshandiswa pakuumba mibvunzo paChishona.
  • Nzira dzacho ndedzidzi:

1. Kushandisa /-ngani?/ kanakut /-nganai?/

Sokuti: Mombe dzako ingani?

              Zvakaitika runganai?

2. Kushandisa /-pi/

Sokuti: Vaenda nekupi?

3. Kushandisa /-su/

Comments Off on Kuumbwa kwemibvunzo paChishona

Zvindori/Zvirevo zvisina zviito (copulatives)

By |2022-09-15T12:45:28+02:00January 24th, 2023|O Level Shona Notes|

note_book

Chindori (Copulative)

Zvinogoneka muChiShona kuti munhu ataure chirevo chakazara asingashandise chiito. Izvi zvinogoneka tichishandisa mavara anonzi zvindori. Vamwe vanamuzvinafundo weShona vanodaidza mavara aya kuti zviwedzera zvezvirevo zvisina zviito pachirungu mavara aya ose anonzi macopulatives. 

Mhando dzezvindori

1. Chiwedzera /ndi-/ chinogona kushandiswa kuvaka zvindori semienzaniso inotevera:

a) Kushandura mazita ari mumupanda 1a, 2a ne […]

Comments Off on Zvindori/Zvirevo zvisina zviito (copulatives)
Go to Top